Ook al duurde dit tijdvak slechts honderd jaar, er hebben veel ontdekkers en hervormers in deze eeuw geleefd. Ook in de kunst en de wetenschap is er veel veranderd. De 16e eeuw wordt dan ook een belangrijk deel van de nieuwe tijd genoemd. Deze nieuwe tijd noemen we dan ook Renaissance. Dit is de Franse benaming en betekent ‘wedergeboorte’.
In deze periode had men opnieuw belangstelling voor de klassieke kunsten en kennis van de Grieken en Romeinen. Ook ontdekte men een nieuwe levensbeschouwing. Een levensbeschouwing is een manier van leven. Vanaf de Middeleeuwen leefde men zijn leven meestal zoals de religie dit voorschreef. Maar vanaf ongeveer 1453 ontdekten de Europeanen het humanisme. Tot aan 1453 was Constantinopel namelijk nog altijd in de handen van de Europeanen. In dat jaar werd Constantinopel echter veroverd door de Turken. Zij brachten het humanisme met zich mee.
Het humanisme had verschillende kanten. Het betekende dat men de beschaving van de Grieken en Romeinen ging waarderen en imiteren. Vooral ook in de kunst. Het betekende ook dat men ging geloven in zelfontplooiing. Tegenwoordig is het heel normaal dat je je kwaliteiten wilt benutten en verdiepen. Maar aan het begin van dit tijdvak was dit een heel nieuw wereldbeeld.
Een belangrijk humanist in de geschiedenis is Erasmus. Erasmus in 1466 in Rotterdam geboren. Hij werd beroemd omdat hij de kerk wees op fouten in de eerste Bijbelvertaling. Deze eerste vertaling noemen we het Vulgaat. In eerste instantie wilde niemand Erasmus geloven. De kerk kan namelijk geen fouten maken. Zij is onfeilbaar. Maar Erasmus was zeker van zijn zaak. Hij maakte uiteindelijk een nieuwe vertaling van de Bijbel. In 1516 had hij deze vertaling af. Hij meende dat het goed was als alle mensen de Bijbel in hun eigen taal konden lezen. Dit zou er voor zorgen dat mensen hun eigen geloof beter begrepen.
Een ander erg belangrijk en beroemd boek van Erasmus was ‘Lof der Zotheid’. Hij had met die nieuwe vertaling al gewezen op fouten van de kerk, maar in dit boek wees hij nog meer fouten aan. Ook beschreef hij misstanden in de samenleving. Het leek wel alsof hij wilde dat de mensen zich gingen aansluiten bij de hervormers zoals Luther. Luther had namelijk ook veel kritiek geuit op de katholieke kerk en was uiteindelijk bij de kerk weggegaan. Dit was een erg belangrijk punt in de geschiedenis van het Christendom, omdat vele mensen hem volgden. Maar Erasmus meende dat iedereen katholiek moest blijven. Volgens Erasmus konden mensen heus wel hun eigen mening vormen zonder daarbij hun trouw aan de katholieke kerk op te geven.
